Cordillera Day 2008 Synthesis

By Jill Cariño, CPA Vice Chairperson for External Affairs

April 24, 2008, Brgy. Poblacion, Baay Licuan, ABra

Daytoy napalabas a dua nga aldaw ket napateg unay para kadatayo amin a dimar-ay ditoy nga okasyon. Inkarigatan tayo nga immay ken nagtitipon ditoy tapno agbibinningay ti kapadasan, ken tapno agpapigsa ti nakem, kapanunutan ken panagkaykaysa tayo nga mangituloy ti militante a pannakilaban para iti karbengan tayo a kas nainsigudan nga umili ken kas Pilipino.

Daytoy maika-24 a panangselebrar ti Cordillera Day ket naaramid iti uneg ti nakaro a krisis pang-ekonomya ken pampulitika iti pagilian a Pilipinas. Itatta ket panawen met lang ti nakaro a pananggundaway ken panagsamsam ti daga, biag ken kinabaknang tayo nga umili iti Cordillera. Kasta met ti kumarkaro a panangidadanes dagiti pasista a terorista iti gobyerno a mangturturay kadatayo.

Ania ti Inaramid ken Inadal Tayo Ditoy?
Babaen kadagiti innadal, bitla, pabuya ken sarsarita idi kalman aginggana itatta nga aldaw, ket limmawag kadatayo dagiti isyu ken kasasaad ti umili iti Cordillera ken ti Pilipino. Linagip tayo dagiti adal iti pakasaritaan ti Abra ket nakita tayo nga ti balligi ket magun-od babaen iti napigsa a panagkaykaysa ken militante a panagtignay dagiti umili.

Nakita tayo nga ti puon ken gapu iti panagrigrigat tayo nga umili ket isu ti agtultuloy a panagkontrol dagiti ganganaet ken agar-ari a dasig iti ekonomya ken pulitika a sistema ti pagilian. Nakita tayo nga ti tungtungpalen ti gobyerno ket ti interes dagiti babaknang imbes nga unaen koma ti interes ken pagsayaatan ti kaaduan a marigrigat nga umili. Limmatak met lang ti kinaawan konsiensia dagiti agturturay a mangkurkurakot ken mangipalpalubos ti panagsamsam dagiti dadakkel a korporasyon ti minas ken terorismo ti estado ni Arroyo kontra kadagiti umili.

Ken naadal tayo nga importante unay ti pannakigayyem kadagiti adda iti ballasiw-taaw, tapno lumawa ti suporta para iti dangadang tayo ditoy Cordillera, ken tapno buklen ti nalawa nga agkaykaysa a prente iti intar dagiti anti-imperyalista a pwersa iti sangalubongan.

Ania Ngarud ti Nagun-od it Cordillera Day 2008?
Babaen iti aktibidad tayo itatta, naurnong ti pigsa ti rinibribo a tattao a nagapu iti nadumaduma a lugar ti Pilipinas ken iti ballasiw-taaw tapno supyaten ti panagdadael ken pananggundaway iti mineral a kinabaknang ditoy Abra. Babaen iti panagpirma tayo kadagiti petition ken resolusyon ti Cordillera Day 2008, naipablaak tayo ti oposisyon ti adu nga umili kontra ti panagminas, militarisasyon ken pasismo ti estado. Babaen iti panag-urnong tayo ditoy, naipakita tayo nga saan nga agul-ulimek ti umili, nu di ket naregta ken militante tayo nga lumablaban para iti karbengan ken pagsayaatan ti kaaduan.

Ania ti Pagbanagan ti inaramid Tayo ditoy?
Babaen kadagiti resolusyon ken petition nga pinirmaan tayo itatta, maipadanon tayo kadagiti maseknan iti gobyerno ti pudno a rikna ken posisyon dagiti umili ti Cordillera maipapan kadagiti isyu a makaapektar kadatayo, kangrunaan ti makadadael a panagminas ken ti terrorism ti estado. Babaen iti Unity Pact, napalawa tayo ti panagkaykaysa ti umili ken napaneknekan tayo nga saan nga agsardeng ti tigayan, nu di ket pumigpigsa pay daytoy, tapno salakniban ti daga, biag ken karbengan dagiti nainsigudan nga umili.

Ania ti Karit Kadatayo itatta?
Ngarud, ti karit kadatayo amin itatta: Ituloy tayo ti laban nga inrugi dagiti ap-appo tayo. Lagipen tayo ti indaton dagiti kakailian nga immuna kadatayo . Suruten tayo ti insuro dagiti lallakay ken babbaket nga limmaban kontra it Cellophil logging, Chico dams, open pit mining, San Roque dam ken dadduma pay nga makadadael a proyekto. Pang-iggeman tayo ti balligi dagiti kakailian tayo nga Itneg, Kalinga, Kankanaey, Ibaloi, Bontoc , Isneg, Ifugao ken dadduma pay nga limmaban kontra kadagiti higante a korporasyon kas iti Cellophil. Paregtaen tayo ti tignayan ti umili aginggana magun-od ti pudno a wayawaya, demokrasya, hustisya ken kappia.

Kas ti imbaga ti maysa a kailian tayo a taga-Abra a nagsao idiay Permanent Peoples Tribunal idiay Belgium idi October 1980. Kuna na: "Haan kayo koma nga maallilaw. Haan kami nga atrasado. Kas iti dadduma pay, kayat mi ti panagdur-as. Kayat mi nga sumayaat ti biag mi - nasaysayaat ng edukasyon, salun-at ken serbisyo pangkagimungan. Ngem kayat mi nga dakami ti mangtengngel wenno mangikeddeng ti panagdur-as ti biag ken daga mi. Kiddawen mi ti rebbengen mi nga agdesisyon para iti pagimbagan ken pagdur-asan mi. Saan mi a bigbigen ti kalintegan ti siasino man a mangtakaw ti dagdaga, bakbakir ken dadduma a rekursos mi. Mamati kami nga husto ti pannakilaban mi. Nakasagana kami nga lumaban ken ited ti biag mi tapno salakniban ti daga mi."
Kas ti inpakita tayo babaen iti panagpirma ken panangaprobar kadagiti petition ken resolusyon itatta, nalawag nga umannamong tayo iti rikna dagiti kakailian tayo a Tingguian.

Ngarud, kas pananggupgop iti dua-aldaw a programa tayo, agkaykaysa tayo man a mangipukkaw:

Kaigorotan Lumaban! Ituloy ti Tignayan!
Minas ken Terorismo - Gandaten ti Estado!
Daga, biag, kinabaknang - Salakniban!
Wayawaya ken demokrasya - Ilaban!
Agbiag ti umili ti Kordilyera!
Agbiag ti CPA!
Agbiag tayo amin!